سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران که برای نخستین بار به‌صورت همزمان در دو بخش حضوری و مجازی از ۲۱ اردیبهشت‌ماه کار خود را آغاز کرده بود، دوشنبه 2 خردادماه با پایان بخش مجازی به کار خود پایان داد.

اولین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در آبان‌ماه سال ۱۳۶۶ و در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران آغاز به‌ کار کرد و تا ۳۲ سال به‌صورت حضوری در محل نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران، مصلای امام (ره) و شهر آفتاب برگزار شد. برگزاری حضوری این رویداد با شیوع ویروس کرونا دو سال به تعویق افتاد و در سال‌های 1399 و ۱۴۰۰ محدودیت‌های کرونایی مانع برگزاری آن شد.

متولیان فرهنگی کشور با توجه به اهمیت کتاب و کتابخوانی و نیازهای مخاطبان، در این دو سال اقدام به برگزاری نمایشگاه مجازی کردند که با بازخوردهای مثبت و دستاوردهای ارزشمندی مواجه بود.

تجربۀ دوسال برگزاری نمایشگاه مجازی باعث شد با کاهش شیوع ویروس کرونا و بازگشت فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی به جامعه و مهیاشدن شرایط برای برگزاری نمایشگاه فیزیکی کتاب به عنوان بزرگترین رویداد فرهنگی اردیبهشتی هر ساله، برگزاری سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران به‌صورت همزمان در دو بخش حضوری و مجازی صورت پذیرد.

سی‌و‌سومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با حضور ۱۸۰۰ ناشر داخلی و ۱۸۷ ناشر خارجی از بیش از ۳۰ کشور جهان در بخش حضوری و ۱۱۰ ناشر در بخش مجازی، ۲۱ اردیبهشت ماه کار خود را در مصلای امام (ره) آغاز کرد و در نهایت بخش حضوری نمایشگاه ۳۱ اردیبهشت و بخش مجازی در 2 خردادماه به کار خود پایان داد.

همزمانی دو بخش حضوری و مجازی در این نمایشگاه باعث شد که:

•         بخش قابل توجهی از خریداران کتاب، از طریق فضای مجازی اقدام به تهیۀ کتاب موردنظر خود نمایند که همین امر باعث خلوت‌تر شدن نمایشگاه و رعایت بهتر پروتکل‌های بهداشتی گردید.

•         عرضۀ کتاب در فضای مجازی این امکان را به‌وجود آورد که دسترسی اهل علم و فرهنگ به کتاب در اقصی نقاط کشور تسهیل گردد.

•         فروش ناشران افزایش و اقتصاد نشر رونق نسبی یابد.

•         تخصیص یارانۀ کتاب به خرید از بخش مجازی، ضمن توسعۀ جامعۀ مخاطب یارانه در اقصی نقاط کشور، امکان سوء استفاده و تخلف در مصرف یارانه را به حداقل رساند. البته این سیاست، در خلوت کردن یا متعادل کردن جمعیت حاضر در نمایشگاه نیز بی‌تاثیر نبود.

•         مزیت بیشتر بخش دانشگاهی نسبت به دیگر بخش‌ها در خصوص فروش مجازی کتاب باعث گردید تعداد ناشران متقاضی برای شرکت در بخش حضوری کاسته شود و بخش دانشگاهی نمایشگاه که هرسال در داخل چادر و سازه‌های موقتی جانمایی می‌شد، با مدیریت مناسب این بخش، در رواق غربی قرار گیرد.

مرکز نشر آثار علمی دانشگاه شهید بهشتی در سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران مجموعاً 261 عنوان کتاب در بخش فیزیکی (کتاب‌های چاپ 1397 به بعد) و مجازی (کتاب‌های چاپ 1391 به بعد) ارائه نمود و توانست باوجود حضور در دو نمایشگاه مجازی دیگر در طی شش ماه گذشته (نهمین نمایشگاه تخصصی کتاب انجمن ناشران دانشگاهی و دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران)، در این نمایشگاه نیز حضور فعالی داشته باشد.

امید است بتوان با رفع موانع و محدودیت‌های صنعت نشر و توجه بیشتر به این حوزه، زمینه را برای تولید هرچه بهتر آثار علمی و پژوهشی و نیز برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی در جهت گسترش علم و دانش فراهم نمود.

در پایان گزارشی از حضور مرکز نشر آثار علمی دانشگاه در سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در دو بخش فیزیکی و مجازی تقدیم می‌گردد:

نکتۀ حائز اهمیت در خصوص فروش کتاب‌ها این است که موجودی کتاب‌ها نقش بسزایی در فروش خواهد داشت که طبیعتاً اگر موجودی برخی از کتاب‌ها در دورۀ نمایشگاه تمام نمی‌شد شاید شاهد فهرست دیگری از پرفروشترین‌های نمایشگاه بودیم.